Verlies van controle

In geval van verslaving

Mensen met een drugs- of alcohol verslaving zijn niet in staat om hun verlangen naar drugs of alcohol onder controle te houden, ook al willen ze dat wel; iedere keer weer geven ze toe aan hun hunkering naar drugs en/of alcohol. Bij langdurig gebruik van drugs of alcohol leidt dit tot een toestand waarbij de verslaving uiteindelijk zodanig de neurobiologie van de hersenen overneemt, dat de persoon niet meer in nog enige zinvolle betekenis zijn vrije wil kan uitoefenen. De keuze om drugs of alcohol niet te gebruiken, kan alleen nog maar met de grootst mogelijke moeite genomen worden. En waar de hersenenfuncties zodanig beïnvloed worden door de drugs of alcohol, kan het concept van verantwoordelijkheid ook nog maar moeilijk van toepassing worden gezien. Er blijft er nog wel sprake van verantwoordelijkheid, zowel van de persoon in kwestie als van de omgeving van de persoon, namelijk om hem of haar te helpen in zijn/haar strijd tegen de verslaving. De redenen voor de wilszwakte van verslaafden, kunnen vele zijn: erfelijkheid, trauma’s, persoonlijkheid, armoede, leeftijdsgenoten, psychische stoornissen, etc. De verslaafden weten dus wel wat goed voor hen is, maar ze handelen op een wijze die daarmee in tegenspraak is. Blijkbaar hebben alcohol en drugs specifieke (chemische) kwaliteiten die de kans op misbruik en verslaving een stuk groter maken.

Stadia van verslaving

Raakt iedereen die met drugs of overmatig alcoholgebruik experimenteert ook verslaafd? Nee, gelukkig niet. Voordat iemand verslaafd raakt doorloopt hij/zij de volgende stadia: Men maakt kennis en gaat al dan niet experimenteren met het middel, wanneer de ervaringen positief zijn gaat men regelmatig gebruiken, doordat er tolerantie optreedt gaat men overmatig of excessief gebruiken en dit excessieve gebruik verwordt tot een verslaving. Men doorloopt deze stadia geleidelijk en heeft zelf niet in de gaten dat men verslaafd raakt. Het is vergelijkbaar met een glijbaan. Op het trapje naar boven kun je gemakkelijk kiezen om terug te gaan maar, zodra je naar beneden glijdt (experimenteren) wordt het steeds moeilijker om te stoppen.